Van de ene op de andere dag elke dag thuis zijn. Volledig geïsoleerd van de wereld om ons heen. Op grote schaal essentieel om de gezondheid te waarborgen. Op kleine schaal is het niet makkelijk, zeker niet voor kinderen. Dagelijks horen we over de grote mentale en emotionele gevolgen die deze quarantainetijd voor kinderen heeft. Dit gaat niet alleen over angst en depressie, maar ook over het terugkeren van afgeleerd gedrag, zoals bedplassen. Toch kan een tijdelijke isolatie van de buitenwereld leerzaam zijn. Ontdek welke positieve en nuttige dingen kinderen kunnen leren van een periode in quarantaine.
1. Nu, straks en morgen
Gisteren, morgen, vandaag, straks, zo meteen: voor de meeste jonge kinderen is het een pot nat. De meeste kinderen hebben pas rond hun tiende begrip van tijd. Denken in de toekomst en het verschil tussen zo meteen en straks is voor jonge kinderen onmogelijk. Ze leven in het heden, NU! Precies dit feit maakt een nieuwe situatie, zoals de quarantainetijd, extra moeilijk voor hen. Deze periode heeft namelijk (nog) geen eindpunt. Ze hebben geen idee wanneer ze weer naar school gaan, hun vriendjes mogen zien en bij oma & opa kunnen logeren. En wij kunnen ze op al die vragen geen antwoord geven. We weten het ook niet.
Kinderen herkennen tijd aan specifieke gebeurtenissen. Zo herinneren ze zich dat ze opa en oma wel 4 weken niet konden zien omdat ze een grote reis maakten. Of ze weten dat het na een verjaardag wel een jaar duurt tot ze opnieuw jarig zijn. Dit soort momenten geeft hen perspectief en het gevoel van tijd gaat daarmee meer leven.
Dus herinner je kinderen in deze periode aan die momenten in het verleden, toen ze moesten wachten op iets. Leer ze dat aan zo’n periode altijd weer een eind komt.
2. Plannen en verantwoordelijkheid nemen
In het dagelijks leven - waarin kinderen op vaste dagen naar school, naar de opvang of naar een oppas gaan - is het leven behoorlijk gestructureerd. Ze staan op, kleden zich aan, eten hun ontbijt en dan gaan ze naar school. Na de schooldag maken ze nog wat huiswerk of ze gaan spelen. In een periode van quarantaine zijn de kinderen elke dag thuis. Hoe geef je hen dan toch die structuur die ze nodig hebben?
Maak een duidelijke dagplanning, dat biedt uitkomst. Niet alleen voor jezelf of voor de kinderen, maar voor het hele gezin: iedereen moet immers rekening houden met elkaars planning. Een schema voor elke persoon in het huishouden, van de kleintjes tot de volwassenen, helpt enorm om structuur te ervaren.
Kinderen krijgen hierdoor inzicht in het maken van zo’n planning. Ze leren hun to do’s slim te organiseren, zodat de leertijd en pauzes goed in balans zijn. Bovendien leren ze zelf hun verantwoordelijkheid hiervoor te nemen. Ook leren ze om stil te zijn wanneer hun ouders moeten werken. Dat is gedrag waar ze de rest van hun leven profijt van hebben.
Een andere bijkomstigheid van het leven in en rond het huis, is dat ouders kinderen kunnen stimuleren om thuis te helpen met dingen waar ze normaliter niet naar omkijken. Het huishouden, schoonmaken, koken, tafeldekken, een boodschappenlijstje maken: je kunt het zo gek niet bedenken. Dergelijke huishoudelijke taken geven kinderen een verantwoordelijkheidsgevoel. Dat is voor elk kind een goede stimulans.
3. Out-of-the-box
Door zo’n tijd door te brengen in quarantaine worden kinderen aangemoedigd om creatief te zijn met hun vrije tijd. Normaal gesproken spelen ze met andere kinderen, gaan ze naar sportclubs of vermaken ze zich in de naschoolse opvang. Nu moeten ze het doen met broertjes, zusjes én de ouders. Ouders kunnen kinderen stimuleren en helpen om creatieve, originele activiteiten te bedenken. Voor zowel binnen als buiten.
Binnenshuis
Reik de kids diverse dingen aan en ontdek wat ze leuk vinden, waar ze hun ei kwijt kunnen én waar ze ook nog eens iets van kunnen leren. Een paar ideeën:
- Laat ze aan de slag gaan met kleurpotloden, verf en papier
- Speel samen met speelkaarten en bordspellen
- Geef ze wat blokken of lego om vrij mee te bouwen
Buitenshuis
Ook fysieke activiteiten buiten het huis kunnen kinderen motiveren, stimuleren en de creativiteit prikkelen. Daarnaast is de frisse lucht goed voor hun weerstand.
- Geef ze bijvoorbeeld wat planken, een hamer en spijkers om zelf iets mee in elkaar te timmeren
- Laat ze lekker tekenen met stoepkrijt
- Maak een hindernisbaan met dozen, een springtouw en fietsjes
Creatief omgaan met allerlei middelen kan hen later helpen om buiten de gebaande paden te denken, op allerlei vlakken.
4. Hup, naar buiten!
Onderzoek wijst uit dat elke dag 30 minuten beweging de mentale én fysieke gezondheid enorm ten goede komt. Deze periode is een mooi moment om het plezier in lichaamsbeweging te ontdekken en om hier een gewoonte van te maken.
Als je een tuin hebt waar de kinderen vrij kunnen spelen, is dat natuurlijk heerlijk. Helemaal tijdens quarantaine. Spoor de kinderen aan om elke dag naar buiten te gaan en fysiek actief te zijn. Ook vinden de meeste kinderen het geweldig om mee te helpen in de tuin. Laat hen zien hoe het werkt met het onderhouden van de tuin. Laat ze lekker graven, zaaien, onkruid wieden; daar leren ze bovendien ook veel van!
Heb je geen tuin? Plan dan elke dag tijd in om met de kinderen naar buiten te gaan. Ga wandelen in een park, voetballen op een pleintje of een rondje fietsen.
5. Balans tussen werk & spel
In quarantainetijd zitten de leden van een gezin behoorlijk op elkaars lip. Om een goede balans te creëren is het plannen en structureren van tijd en ruimte noodzakelijk. Hoe doe je dat in de praktijk? Hieronder volgen enkele tips.
Deel de ruimtes in
Creëer verschillende zones in huis, zodat iedereen een fijne plek heeft om te kunnen werken, leren, studeren, kletsen, rusten of spelen. Zijn er voldoende kamers in het huis? Dan kun je het beste een verdeling maken in afzonderlijke ruimtes. Je kunt echter ook een fijne werkplek creëren in een hoek van de slaapkamer, in het washok of in de keuken.
Bewaar het schoolwerk op een vaste plek
Zorg ook dat er een vaste plek wordt gecreëerd voor het bewaren van het schoolwerk van de kinderen. Dit helpt hen om de verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen schoolmaterialen. Tegelijkertijd leren ze dat er fysieke grenzen nodig zijn om de balans tussen werk en privé te behouden.
Maak afspraken
Door afspraken te maken over speel- en werkruimtes, leren kinderen dat verschillende activiteiten om verschillende omstandigheden vragen. Ook leren ze andermans wensen te waarderen en te respecteren.
6. Delen maar
Samen spelen, samen delen. Dat geldt in deze periode meer dan ooit, ook voor het delen van ruimtes. Kinderen kunnen meedenken over hoe hun ouders de plek en de tijd kunnen krijgen om hun werk te doen. Dat kan betekenen dat de kinderkamer gedeeld moet worden met papa, om maar een voorbeeld te noemen.
Op dezelfde manier moet er als gezin worden nagedacht over waar en wanneer het schoolwerk kan worden gedaan. Het discussiëren en onderhandelen over al deze zaken, is alvast een leerschool voor later, wanneer kinderen een werk- of woonruimte met anderen moeten delen.
7.Emotionele gezondheid
Tijdens deze bijzondere periode is het belangrijk om te luisteren naar elkaars angsten, opvattingen en ideeën. Bespreek hoe kinderen nadenken over de informatie die rondgaat over het coronavirus. Laat ze vertellen hoe ze zich voelen tijdens deze quarantaine-tijd. Het schept een band, en tegelijkertijd kun je waar nodig bijsturen en/of corrigeren.
Geef het goede voorbeeld
Het is belangrijk om je te realiseren dat kinderen hun ouders emotioneel nabootsen. Als je zelf angstig, negatief of zelfs depressief bent over de situatie, kunnen je kinderen dit overnemen. Het is verstandig om als ouder je eigen emotionele welzijn stabiel te behouden. Dit zorgt voor een stabiele omgeving voor je kind, ook als de situatie even helemaal anders wordt. Bovendien kan het jezelf en/of je partner rust geven.
Kortom: bekijk de quarantaine-tijd van de positieve kant! Het is een bijzondere periode waarin ouders hun kinderen een rijk thuisleven kunnen bieden. Even stilstaan stelt je in staat om met een frisse blik naar rituelen en gewoontes te kijken. Leer je kinderen tijdens deze tijd goede vaardigheden waar ze iets aan hebben voor de rest van hun leven!
Meer artikelen over dit onderwerp
